Bộ Tam Sên
Theo quan niệm dân gian xưa của ông bà ta thì Bộ Tam Sên là một lễ vật quan trọng tượng trưng cho Thổ – Thủy – Thiên và không thể thiếu trong các lễ cúng dâng lên các vị thần linh.
Đặc biệt quan niệm cúng Tam Sên chỉ có ở người dân Nam Bộ và không có ở khu vực Bắc Bộ hay Trung Bộ.
Tam Sên là gì?
Tam Sên (hay còn gọi là “tam sinh” hoặc “tam sanh”) được hiểu là 3 loài vật sinh sống ở 3 môi trường hoàn toàn khác nhau, cụ thể như sau:
-
Loài vật sống trên mặt đất (tượng trưng cho Thổ)
-
Loài vật sống dưới nước (tượng trưng cho Thủy)
-
Loài vật sống trên trời (tượng trưng cho Thiên)
Ngoài ra Đức Phật cho rằng cá sinh vật trong trời đất được chia làm 4 loại sanh sau:
-
Thai sanh
-
Thấp sanh
-
Noãn sanh
-
Hóa sanh
Thế nên Tam Sanh còn chính là 3 loài trong “thai sanh, noãn sanh và thấp sanh”. Trong đó, “Thai sanh” là loài sinh ra từ việc mang thai như heo, bò,… “Thấp sanh” là loài sinh ra nơi ẩm thấp, tự nhiên như tôm, côn trùng,…. “Noãn sanh” là loài sinh ra từ trứng như gà, vịt,…
Ý nghĩa của bộ Tam Sên trong lễ cúng của người Việt
Dưới đây là những ý nghĩa quan trọng của bộ Tam Sên khi dâng lên thần linh.
-
Lễ vật tượng trưng cho Thổ – Thủy – Thiên.
-
Mang ý nghĩa cao cả tốt đẹp của dân gian người Việt.
-
Tạ lễ thể hiện sự thành tâm của chủ nhà đối với thần linh.
-
Thể hiện sự am hiểu về lễ nghi, tâm linh.
-
Tạo nên tinh thần thoải mái, lạc quan trong công việc.
Bộ Tam Sên gồm những gì?
Khi chuẩn bị bộ tam sên thì mọi người phải chọn nguồn thực phẩm sạch, tươi ngon nhất bởi đó là tấm lòng thể hiện của bản thân gia đình với các thần linh.
Lễ vật cúng Bộ Tam Sên bao gồm những thứ sau:
-
1 miếng thịt ba chỉ luộc – Tượng trưng cho Thổ.
-
1 hoặc 3 quả trứng luộc (trứng gà hoặc trứng vịt) – Tượng trưng cho Thiên.
-
3 con tôm luộc (có thể thay thế bằng 1 con cua luộc) – Tượng trưng cho Thủy.
Lễ cúng nào nên sử dụng Bộ Tam Sên?
Các lễ cúng sử dụng bộ tam sên trong trong văn hóa người Việt có thể kể đến:
-
Bộ Tam Sên cúng khai trương
-
Bộ Tam Sên cúng thần tài
-
Bộ Tam Sên cúng ngày vía thần tài
-
Bộ Tam Sên cúng đất đai
-
Bộ Tam Sên cúng sửa nhà mới nhập trạch
-
Bộ Tam Sên cúng Thôi nôi
-
Bộ Tam Sên cúng Đầy tháng
Những mâm cúng này có các lễ vật đa phần tương đối giống nhau, được sử dụng những thứ có trong đời sống thường ngày của chúng ta rồi kết hợp với bộ tam sên để kính dâng lên các Thần Linh.
Những lễ vật nào thường đi kèm khi cúng Bộ Tam Sên?
Bên cạnh bộ Tam Sên thì trong lễ cúng cần có những lễ vật khác, bao gồm:
-
Trái cây mâm ngũ quả.
-
Hoa cúc kim cương tươi.
-
Nhang rồng phụng.
-
Đèn cầy.
-
Gạo hũ trắng.
-
Muối hũ trắng.
-
Trà khô bắc.
-
Rượu nếp trắng.
-
Nước trắng.
-
Giấy cúng động thổ.
-
Bánh kẹo.
-
Trầu cau tươi.
-
Chè đậu trắng.
-
Xôi gấc đậu xanh.
-
Cháo trắng.
-
Bánh hỏi.
Cúng tam sên có ăn được không?
Theo các chuyên gia văn hóa, phong thủy, sau khi hoàn thành các lễ cúng, bạn hoàn toàn có thể thụ lộc bộ tam sên và sử dụng như các loại lễ vật (hoa quả, bánh kẹo....) khác.